Epoka literacka Okres Wojny i Okupacji

Czy wiesz, że nasze notatki rocznie przygotowują tysiące uczniów do egzaminów? Jeśli masz problem z zapamiętaniem, analizą i interpretacją epoki okres wojny i okupacji, a język polski szybko Cię nudzi, poznaj naszą pełną wersję opracowania w PDF. W przypadku pytań lub wątpliwości zachęcamy do kontaktu.

Czas trwania okresu wojny i okupacji

Epoka trwała od 1 września 1939 roku (wybuch drugiej wojny światowej) do 8 maja 1945 roku (zakończenie II wojny światowej).

Sytuacja na świecie w okresie wojny i okupacji

Ludzi ogarnęło przerażenie, byli świadkami i ofiarami terroru o skali niespotykanej w dziejach. Rozpadł się dotychczasowy system wartości, w którym na pierwszym miejscu stały ludzkie życie i godność. W sytuacjach nieludzkich ludzie zachowywali się nieludzko. Dla wielu najważniejsze okazało się pragnienie przeżycia za wszelką cenę, nawet cenę życia innych (także bliskich). Wartości takie jak miłość, przyjaźń, zaufanie, dobroć współczucie przestały się liczyć. Niektórzy zmagali się z problemami zabijania człowieka, nawet jeśli zabitym miał być wróg. Zniszczeniu uległy dzieła sztuki, pamiątki narodowe, cenne księgozbiory. Przerażające okazały się straty w ludziach – okupacja niemiecka i sowiecka pochłonęła życie milionów ludzi zwłaszcza polskiego i żydowskiego pochodzenia, ale także spośród mieszkańców pozostałych krajów.

Literatura czasów wojny i okupacji 

Literaci wyrażali w swych dziełach rozpacz, gniew i wolę walki. Oddawali sytuację ludzi pozbawionych korzeni moralnych, pogrążonych w chaosie i zagubieniu, zmuszonych do wyrzeczenia się człowieczeństwa. Próbowali znaleźć przyczyny „apokalipsy spełnionej”, uciekali w przeszłość lub w świat fantazji, ewentualnie tworzyli program odbudowy świata. 

Pokolenie Kolumbów

Określenie „Kolumbowie” zostało zapożyczone z powieści Romana Bratnego pt. „Kolumbowie rocznik 20″. Ta powieść ukazuje losy młodych ludzi, którzy toczą walkę w trudnym okresie II wojny światowej.

Pokolenie Kolumbów – tak nazwani byli młodzi ludzi, którzy urodzili się około 1920 roku po odzyskaniu przez Polskę niepodległości. Wychowani zostali w atmosferze wolności i humanizmu, uczono ich szacunku i poszanowania życia ludzkiego. Podczas wybuchu II wojny światowej dopiero stawali się pełnoletnimi. Czasy wojenne odebrały im wszystko. Nie mogli kształcić się w normalnych warunkach, zakładać rodzin i żyć pełnią życia. Ich głównym zadaniem było chwytanie za broń i walka o wolność lub działania konspiracyjne. Doświadczenia wojenne powodowały przewartościowanie światopoglądu młodych ludzi. Wiedzieli oni, że muszą walczyć o ojczyznę i pozbywać się wrogów, ale zdawali sobie też sprawę z tego, że przeciwnikami są młodzi ludzie tacy sami jak oni, zmuszeni do tych samych działań tylko po drugiej stronie. Czuli wewnętrzne rozterki pomiędzy szacunkiem do życia, w jakim ich wychowano, a obowiązkiem obrony ojczyzny. 

Główni przedstawiciele Pokolenia Kolumbów: Krzysztof Kamil Baczyński, Tadeusz Gajcy, Gustaw Herling – Grudziński, Tadeusz Różewicz, Tadeusz Borowski.

Pisarze, którzy przetrwali wojnę na emigracji

W czasie II wojny światowej na emigracji byli m.in.

  • Władysław Broniewski
  • Zbigniew Herbert
  • Maria Kuncewiczowa
  • Maria Pawlikowska-Jasnorzewska
  • Gustaw Herling-Grudziński
  • Jan Lechoń
  • Kazimierz Wierzyński
  • Witold Gombrowicz
  • Melchior Wańkowicz
  • Czesław Miłosz

Poeci, którzy zginęli na początku wojny 

  • Witkacy – 17 września 1939 r. popełnił samobójstwo
  • Józef Czechowicz – w 1939 r. zginął podczas bombardowania Lublina
  • Mieczysław Braun – w 1942 r. zmarł w getcie warszawskim
  • Bruno Schulz – rozstrzelany w 1942 r. na ulicy Drohobycza przez gestapowca Güntera
  • Janusz Korczak – właściwie Henryk Goldszmit – pseudonim „Stary Doktor” lub „Pan Doktor” – w 1942 r. w ramach akcji eksterminacyjnej w Treblince, razem z dziećmi z sierocińca został zagazowany, będąc wiernym swoim zasadom i wartościom.
  • Tadeusz Boy – Żeleński – w 1941 r. rozstrzelany wraz z profesorami Uniwersytetu Lwowskiego
  • Karol Irzykowski – zmarł na skutek ran odniesionych w trakcie powstania warszawskiego
  • Julian Kaden-Bandrowski – zginął w powstaniu warszawskim

Podobają Ci się podobne treści?

Zapisz się do naszego newslettera i zdobądź -20% zniżki na wszystkie opracowania! Wysyłamy tylko wartościowe treści dotyczące matury z języka polskiego!

Kupon rabatowy -20%

Wykorzystaj -20% zniżki na wszystkie opracowania! 

JPMATURA-20