Epoka literacka Okres Wojny i Okupacji

Czy wiesz, że nasze notatki rocznie przygotowują tysiące uczniów do egzaminów? Jeśli masz problem z zapamiętaniem, analizą i interpretacją epoki okres wojny i okupacji, a język polski szybko Cię nudzi, poznaj pełną wersję naszego opracowania w formacie PDF. W przypadku pytań lub wątpliwości zachęcamy do kontaktu.

Czas trwania okresu wojny i okupacji

Epoka trwała od 1 września 1939 roku (wybuch II wojny światowej) do 8 maja 1945 roku (zakończenie II wojny światowej).

Sytuacja na świecie w okresie wojny i okupacji

Ludzi ogarnęło przerażenie, byli świadkami i ofiarami terroru o skali niespotykanej w dziejach. Rozpadł się dotychczasowy system wartości, w którym na pierwszym miejscu stały ludzkie życie i godność. W sytuacjach skrajnych ludzie często tracili swoje człowieczeństwo. Dla wielu najważniejsze okazało się pragnienie przeżycia za wszelką cenę, nawet cenę życia innych (także bliskich). Wartości takie jak miłość, przyjaźń, zaufanie, dobroć i współczucie przestały się liczyć. Niektórzy zmagali się z problemami zabijania człowieka, nawet jeśli zabitym miał być wróg. Zniszczeniu uległy dzieła sztuki, pamiątki narodowe, cenne księgozbiory. Przerażające straty w ludziach – okupacja niemiecka i sowiecka pochłonęły życie milionów ludzi, zwłaszcza Polaków i Żydów, ale także obywateli innych narodowości.

Literatura czasów wojny i okupacji 

Pisarze wyrażali w swoich dziełach rozpacz, gniew oraz wolę walki. Oddawali sytuację ludzi pozbawionych korzeni moralnych, pogrążonych w chaosie i zagubieniu, zmuszonych do wyrzeczenia się człowieczeństwa. Próbowali znaleźć przyczyny „apokalipsy spełnionej”, uciekając w przeszłość, świat fantazji lub tworząc program odbudowy świata. 

Pokolenie Kolumbów

Określenie „Kolumbowie” zostało zapożyczone z powieści Romana Bratnego pt. „Kolumbowie rocznik 20″. Ta powieść ukazuje losy młodych ludzi, którzy toczą walkę w trudnym okresie II wojny światowej.

Pokolenie Kolumbów – tak nazywano młodych ludzi, którzy urodzili się około 1920 roku, już po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku. Wychowani zostali w atmosferze wolności i humanizmu, uczono ich szacunku i poszanowania życia ludzkiego. Podczas wybuchu II wojny światowej dopiero stawali się pełnoletnimi. Czasy wojenne odebrały im wszystko. Nie mogli kształcić się w normalnych warunkach, zakładać rodzin i żyć pełnią życia. Ich głównym zadaniem było chwytanie za broń i walka o wolność lub działania konspiracyjne. Wojenne doświadczenia często prowadziły do przewartościowania światopoglądu młodych ludzi. Wiedzieli oni, że muszą walczyć o ojczyznę i pozbywać się wrogów, ale zdawali sobie też sprawę z tego, że przeciwnikami są młodzi ludzie tacy sami jak oni, zmuszeni do tych samych działań tylko po drugiej stronie. Czuli wewnętrzne rozterki pomiędzy szacunkiem do życia, w jakim ich wychowano, a obowiązkiem obrony ojczyzny. 

Główni przedstawiciele Pokolenia Kolumbów: Krzysztof Kamil Baczyński, Tadeusz Gajcy, Gustaw Herling – Grudziński, Tadeusz Różewicz, Tadeusz Borowski.

Pisarze, którzy przetrwali wojnę na emigracji

W czasie II wojny światowej na emigracji byli m.in.

  • Władysław Broniewski
  • Zbigniew Herbert
  • Maria Kuncewiczowa
  • Maria Pawlikowska-Jasnorzewska
  • Gustaw Herling-Grudziński
  • Jan Lechoń
  • Kazimierz Wierzyński
  • Witold Gombrowicz
  • Melchior Wańkowicz
  • Czesław Miłosz

Poeci, którzy zginęli na początku wojny 

  • Witkacy – w 1939 roku popełnił samobójstwo
  • Józef Czechowicz – w 1939 roku zginął podczas bombardowania Lublina
  • Mieczysław Braun – w 1942 roku zmarł w getcie warszawskim
  • Bruno Schulz – rozstrzelany w 1942 roku na ulicy Drohobycza przez niemieckiego gestapowca Güntera
  • Janusz Korczak – właściwie Henryk Goldszmit – pseudonim „Stary Doktor” lub „Pan Doktor” – w 1942 roku podczas akcji eksterminacyjnej w Treblince, razem z dziećmi z sierocińca został zagazowany, będąc wiernym swoim zasadom i wartościom
  • Tadeusz Boy – Żeleński – w 1941 roku rozstrzelany wraz z profesorami Uniwersytetu Lwowskiego
  • Karol Irzykowski – zmarł w 1944 roku na skutek ran odniesionych podczas powstania warszawskiego
  • Julian Kaden-Bandrowski – zginął w powstaniu warszawskim

Podobają Ci się podobne treści?

Zapisz się do naszego newslettera i zdobądź -20% zniżki na wszystkie opracowania! Wysyłamy tylko wartościowe treści dotyczące matury z języka polskiego!