Epoka - Oświecenie
Nauka z języka polskiego szybko Cię nudzi? Masz problem z zapamiętaniem, analizą i interpretacją epoki oświecenia, która jest potrzebna ci do matury ?
Poznaj lepiej naszą pomoc naukową w postaci opracowania PDF. W przypadku pytań, zachęcamy do kontaktu.
W Europie oświecenie rozpoczyna się pod koniec XVII w. i trwało do końca następnego stulecia.
Nadaje wysoką rangę epoce- nastąpiło w niej „Oświecenie” ludzkości.
Nawiązuje do przenośnego znaczenia świata: światło poznania, rozpraszające mroki niewiedzy.
Bajka
Satyra
Poemat heroikomiczny
Poemat opisowy
Bajka- jest to krótki utwór literacki zawierający morał- pouczenie. Często ma charakter żartobliwy. Bohaterami bajek są ludzie, zwierzęta, zjawiska, które uosabiają cechy ludzkie (uczucia, mówienie, jakieś poglądy na dany temat). Morał bajki może się znajdować na początku, ale i także na końcu.
Satyra- gatunek literacki lub publicystyczny łączący w sobie epikę, lirykę i dramat. Wywodzący się ze starożytności, ośmiesza i piętnuje ukazywane w niej zjawiska, obyczaje, politykę, grupy lub stosunki społeczne.
Poemat heroikomiczny- jest to utwór literacki, opierający się na połączeniu podniosłego stylu wypowiedzi z błahą, przyziemną tematyką, co tworzy efekt komiczny.
Poemat opisowy- jest to utwór wierszowany, którego podstawową formą jest opis. Przedmiotem opisu jest przyroda, krajobraz, przedmioty kulturowe, zajęcia ludzi. Opisowi towarzyszy ton dydaktyczny, nierzadko w takim poemacie obecna jest refleksja filozoficzna.
Dydaktyzm- wytykanie wad, pochwała edukacji i reform
Klasycyzm- jasne reguły, tradycja antyczna, ład i harmonia oraz prostota
Człowiek czuły- pragnie kontaktu z innymi- przyjaźń, rodzina- nastawiony na szersze więzi, melancholijny, wrażliwy, a nawet przewrażliwiony.
Człowiek oświecony- oczytany, wolny od przesądów, kieruje się rozumem, towarzyski, mający nienaganne maniery, obywatel- patriota, reformator.
Libertyn- kpi z wszelkich norm moralnych, obyczajowych, religijnych
Pisarz Oświecony- wykształcony, zaangażowany społecznie i politycznie, irytują go zabobony
cogito ergo sum- myślę, więc jestem- rozum stanowi nieomylne źródło poznania
tabula rasa- czysta karta- człowiek rodzi się niewinny i otwarty na edukację
Racjonalizm- podstawowe narzędzie poznania świata to rozum, który miał pomagać w zwalczaniu przesądów, weryfikowaniu autorytetów oraz w ocenianiu działań człowieka.
Izaak Newton– genialny matematyk, fizyk i astronom, twórca trzech zasad dynamiki i prawa powszechnego ciążenia, grawitacji. Na podstawie tych praw wyjaśnił m.in. odkrycia Keplera. Wyjaśnił pływy i odpływy, miał osiągnięcia w teorii optyki.
Linneusz– szwedzki lekarz i botanik.
Buffon– największy zarządca ogrodu botanicznego, zwolennik teorii stałości gatunków.
Leonard Euler- największy matematyk XVII w. Jego ojciec był wiejskim pastorem, który zapewnił synowi gruntowne wykształcenie. Autor około 500 prac. Świetny popularyzator wiedzy matematyczno-przyrodniczej.
John Locke- stworzył podstawy empiryzmu, twierdził, iż umysł ludzki jest jak czysta karta papieru (tabula rasa), bez żadnych pojęć wrodzonych. Dopiero w kontakcie ze światem zewnętrznym, dzięki doświadczeniu i rozumowi, karta ta jest zapisywana.
Immanuel Kant- autor m.in. dzieła „Krytyka czystego rozumu”, uważał, że obiektywny świat poza ludzkim umysłem nie istnieje, to ludzki rozum go konstruuje. Głosił ponadto, iż wola człowieka jest podstawą moralności.
Jean Jacques Rousseau- odrzucił teorię postępu, gdyż jego zdaniem rozwój umysłowy prowadzi do degradacji moralnej człowieka.
Gottfried Wilhelm Leibniz- według niego Bóg stworzył świat najlepszy z możliwych, a istniejące zło jest koniecznym warunkiem ludzkiej wolności.