Epoka - Współczesność

Epoka rozpoczęła się w 1945 roku (zakończenie II wojny światowej) i trwa do czasów dzisiejszych.

Epoka określona jest obecnie jako Współczesność ze względu na to, że w czasie jej trwania żyjemy. W jej obrębie wyróżniamy poszczególne prądy literackie o własnych nazwach.

• Esej

• Powieść- groteska

Esej- jest to forma literacka lub literacko-naukowa, prezentująca punkt widzenia autora. Esej może poruszać tematykę filozoficzną, społeczną lub artystyczną, być formą krytyki literackiej lub manifestu politycznego

Groteska- jest kategorią estetyczną, charakteryzującą się połączeniem w jednym dziele np. tragizm i komizm, fantastyka i realizm, piękno i brzydota.

Historia najnowsza– wojna, holocaust, stalinizm, groteskowy świat PRL-u

Zaangażowanie polityczne

• Pisarz

• Inteligent

• Kat lub ofiara

• Apokalipsa spełniona- wojna przekreśliła religię, etykę, kulturę

• Wielość prawd- nie ma prawdy obiektywnej, każdy ma swoją prawdę, spory o prawdę są jałowe, literatura to tylko intelektualna gra

• Mała ojczyzna

• Wczesne czasy powojenne-radość z zakończenia wojny zakłócały pytania o przyczynę tego, co się wydarzyło. Ci którzy wojnę przeżyli poza krajem, wracali teraz do kraju lub zostali na obczyźnie. Kultura podporządkowana została interesom państwa i partii komunistycznej. Ludzie nadal żyli w strachu toczyły się procesy polityczne, przeciwników ideologicznych zamykano w więzieniach, działała cenzura, a dzieła tych, którzy nie pisali Wymyśl narzuconych reguł, nie były wydawane. Ukazały się one w drugim obiegu wydawniczym (nielegalnie), podobnie jak tłumaczenia dzieł zagranicznych twórców.

• Czasy po śmierci Stalina (1953)- po śmierci Stalina osłabł system terroru, zwiększyły się swobody obywatelskie, powstały niezależna od partii instytucje kulturalne, działały tatry studenckie. Nadal jednak wybuchały protesty społeczne, a działaczy politycznych spotykały szykany. W latach 60. nasilił się antysemityzm, w wyniku którego lub wielu ludzi wymuszonych było opuścić Polskę.

• „Nowa powieść”, antypowieść-we Francji, odrzucająca logiczną budowę świata przedstawionego i eksperymentująca z czasem, językiem oraz formą.

• Teatr absurdu- poświęcony tragizmowi współczesnego człowieka, rezygnuje z akcji i scenografii, pomija psychologiczną motywację postępowania.

• Socrealizm- tematyka pracy i walki klasowej

• Egzystencjalizm- bohater przedstawiony jako samotna jednostka, zagubiona w absurdalnym świecie, nękana poczuciem nicości i „skazana na wolność wyboru.