Opracowanie „Król Edyp”

Sofokles poruszył ponadczasowy temat poszukiwania tożsamości przez każdego człowieka. Edyp jest przykładem jednostki, która z trudem odkrywa tajemnice własnej przeszłości. Jak się okazuje, jego pochodzenie odgrywa decydującą rolę w historii, którą przyszło mu przeżyć. Przepowiednia spełnia się wbrew jego woli. Król Edyp to także dramat o niezawinionym cierpieniu. Chór mówi o losie ludzkim: o śmiertelne pokolenia!/ Życie wasze to cień cienia. Życie bohatera jest całkowicie zdeterminowane przez los. Mimo tego, że był dobrym synem i chcąc zapobiec spełnieniu się złej wróżby, opuścił rodziców, popełnił największą zbrodnię ojcobójstwo i kazirodztwa. Wdał się w kłótnie z napotkanymi mężczyzną i w gniewie go zabił. W dodatku był to jego prawdziwy ojciec – Lajos. Złowrogie fatum prowadzi Edypa od jednego nieszczęścia do kolejnego. Rozwiązuje zagadkę Sfinksa i ratuje miasto. Otrzymuje w nagrodę władzę w mieście i rękę królowej Jokasty. Nie zdaje sobie sprawy, że popełnił kazirodztwo. Edyp nie ma wpływu na tragiczne skutki decyzji, które podejmował w dobrej wierze. Okazuje się dobrym i cenionym władcą, ale i tak sprowadza nieszczęście i zarazy na całe miasto. Jest to konsekwencja morderstwa króla, które nie zostały ukarane.

Starożytny dramat zawiera zatem kolejne ważne przesłanie natury etyczno – psychologicznej: żadne wykroczenie przeciwko prawu moralnemu, choćby nieświadome, nie pozostaje obojętne dla życia człowieka. Zgładzenie ojca i związek z własną matką nie mogło stać się początkiem nowego szczęśliwego rodu. A każda ukryta zbrodnia w stosownym czasie wychodzi na jaw.

Utwór może także zinterpretować jako wezwanie do pogodzenia się z wydarzeniami, na które człowiek nie może wpłynąć. Cierpienie jest częścią każdego życia. Chór mówi: śmiertelnika tu żadnego zwać szczęśliwym nie należy, aż bez cierpień i bez klęski końców życia nie przebieży. Edyp, dręczony strachem przed zapowiedzią zbrodni, sam napędza tragiczne wydarzenia. Im bardziej usiłuje zmienić los, tym bardziej wpada w jego pułapkę.

Król Edyp jest również utworem o zakazanej miłości, która nie może być spełniona, gdyż łamie odwieczny ład moralny. Jej skutki dotykają nie tylko samych bohaterów (Jokasta popełnia samobójstwo, a Edyp odbiera sobie wzrok i ucieka od ludzi, skazując się na samotność). Dzieci Jokasty i Edypa również są obciążone skutkami tej zakazanej miłości. W kolejnej tragedii pt: „Antygona” Sofokles ukazał smutny los bratobójczej walki ich synów oraz tragiczną decyzję, którą musiała podjąć ich siostra Antygona.

Sofokles porusza także problem słabości człowieka, nieradzącego sobie z przeciwnościami, na które nie ma wpływu. Przykładem tego jest samobójstwo Jokasty.