Menu
Menu
Menu
Pochodził ze zubożałej rodziny szlacheckiej z okolic Łukowa. Gimnazjum ukończył z trudem, pracując jako guwerner, potem jednak uzyskał maturę i podjął studia w Warszawie. W 1869 roku rozpoczął współpracę z czasopismami warszawskimi jako dziennikarz. W 1872 roku wydał pierwszą powieść. W 1876 roku odbył podróż do USA, dłużej przebywał też w Londynie i Paryżu. Stopniowo zdobywał też popularność, pisząc felietony, nowele i korespondencje z zagranicy. W 1883 roku na łamach prasy zaczęła się ukazywać w odcinkach jego powieść „Ogniem i mieczem”. Gdy w 1888 roku kończył trzecią część „Trylogii”, był już najpopularniejszym pisarzem w Polsce, w 1900 roku otrzymał od narodu majątek w Oblęgorku w Kieleckim. Powieść Sienkiewicza „Quo Vadis” stała się światowym bestsellerem i w 1905 roku pisarz otrzymał literacką Nagrodę Nobla. Po wybuchu I wojny światowej wyjechał do Szwajcarii, organizował stamtąd pomoc ofiarom wojny w Polsce. Zmarł w Vevey w Szwajcarii dnia 15 listopada 1916 roku, okrywając żałobą cały naród. Po zakończeniu I Wojny Światowej sprowadzono zwłoki Sienkiewicza do ojczyzny i pochowano uroczyście w podziemiach katedry warszawskiej.
Właściwie Aleksander Głowacki. Pochodził z okolic Hrubieszowa z zubożałej rodziny szlacheckiej. Wcześnie został sierotą: wychował się pod opieką babci, a potem ciotki. Jako 16-latek został ranny w powstaniu styczniowym i spędził kilka miesięcy w rosyjskim więzieniu. Jego brat przypłacił upadek powstania chorobą psychiczną i do końca życia pozostawał na utrzymaniu Aleksandra. Podjął studia na wydziale matematyczno-fizycznym Szkoły Głównej w Warszawie, potem studiował w Puławach, ale wrócił do Warszawy. Imał się różnych prac m.in. guwerner, korepetytor, robotnik w fabryce, kasjer w banku. Od 1872 roku zaczął publikować w prasie warszawskiej, stopniowo zyskiwał popularność. Był związany z programem pozytywistycznym, zwracał uwagę na rolę nauki i postępu, był bystrym obserwatorem życia społecznego. Napisał do różnych czasopism niezliczoną ilość krótkich tekstów, w tym skrzących się dowcipem felietonów (zostały one później wydane w 21 tomach jako „Kroniki”); na publicystyce Prusa starali się wzorować inni dziennikarze. Dziś bardziej jest znany jako autor nowel i opowiadań (m.in. „Placówka”, „Lalka”, „Emancypantki”, „Faraon”). Za granicę wyjechał tylko raz, dopiero w 1895 roku, za to systematycznie przez 30 lat odwiedzał Nałęczów.
Urodziła się w Suwałkach, dzieciństwo spędziła w Kaliszu. Była właściwie samoukiem- formalne nauki pobierała zaledwie dwa lata, na pensji sióstr sakramentek w Warszawie (1855-1856). Gdy jej małżeństwo się rozpadło, sama wychowała sześcioro dzieci, w późniejszych latach dużo czasu poświęcała zagadnieniu praw kobiet. Była znaną publicystką, działaczką społeczna i patriotyczną. Utwory poetyckie, często wzorowane na poezji ludowej (w tym liczne wiersze dla dzieci) publikowała od roku 1870, nowele od około 1880 roku. Napisała słowa „Roty”. Była także tłumaczką i krytykiem literackim.
Urodziła się w zamożnej rodzinie szlacheckiej na Grodzieńszczyźnie (dziś Białoruś). Kilka lat (1852-1857) uczyła się na pensji sióstr sakramentek w Warszawie, w wieku 17 lat wyszła za mąż (nazwisko „Orzeszkowa” to nazwisko po mężu). W 1863 roku, w czasie powstania styczniowego ukrywała w swoim majątku dyrektora powstania, Romualda Traugutta (jej mąż wskutek donosu, przypłacił to zesłaniem). Uzyskawszy unieważnienie pierwszego małżeństwa, od 1869 roku do końca życia mieszkała w Grodnie. Zafascynowana programem pozytywizmu, pisała początkowo teksty programowe oraz nowele i powieści tendencyjne. Stopniowo do swych utworów zaczęła wprowadzać coraz więcej pogłębionych obserwacji psychologicznych. Najbardziej znane jej powieści to „Nad Niemnem”, „Dziurdziowie”, „Cham”; a najbardziej znane nowele to „Tadeusz”, „Gloria victis”, „ABC”. Autorka chętnie poruszała palące problemy społeczne (np. „Meir Ezofowicz”- kwestia sytuacji Żydów w Polsce), wielokrotnie wracała do tematów związanych z powstaniem styczniowym. Pozostawiła po sobie 50 tomów prozy i 9 tomów korespondencji.
Pochodził z rodziny szlacheckiej. Studiował na kilku uczelniach, był ważną postacią w okresie powstania styczniowego. W 1866 roku uzyskał w Heidelbergu doktorat z filozofii. Od 1870 roku mieszkał w Krakowie. Był społecznikiem, posłem na sejm galicyjski, jednym z pierwszych taterników w Polsce. Dużo podróżował. Napisał wiele utworów dramatycznych, ale znany jest jako autor liryków, które wydawał w zbiorach zatytułowanych „Poezje” (1869,1972,1880,1894). Bardzo znany jest także cykl jego sonetów „Nad głębiami”.
Pochodził z niezamożnej rodziny z Moskwy. Ukończył szkołę inżynierów wojskowych, dorabiał tłumaczeniami. Związany z tajnym kołem dyskusyjnym, został w 1849 roku wraz z jego członkami aresztowany. Skazano go na karę śmierci, ale w ostatniej chwili wyrok zmieniono na cztery lata ciężkiej pracy fizycznej. Po odbyciu kary przebywał na zesłaniu w Semipałatyńsku (dziś Kazachstan), w 1859 roku zamieszkał w Petersburgu. Debiutował w 1846 roku (powieścią „Biedni ludzie”), ale najwybitniejsze utwory powstał po powrocie z zesłania: „Wspomnienia z domu umarłych” (1860-1862, o pobycie na katordze), „Zbrodnia i kara” (1866), „Idiota” (1868), „Biesy” (1872), „Bracia Karamazow” (1880). Jest klasykiem światowej powieści psychologiem.
NIP: 7822917260
KRS: 0001007278
kontakt@jpmatura.pl
Zapisz się do naszego newslettera i zdobądź -20% zniżki na wszystkie opracowania! Wysyłamy tylko wartościowe treści dotyczące matury z języka polskiego!
Wykorzystaj -20% zniżki na wszystkie opracowania!