Znani pisarze - Romantyzm

1. Adam Mickiewicz- (1798 r. - 1855 r.)

Urodził się w Nowogródku w rodzinie szlacheckiej. Podczas studiów na Uniwersytecie Wileńskim działał w Towarzystwie Filomatów i Związku Filaretów, organizacjach o charakterze samokształceniowym i patriotycznym. Został nauczycielem w Kownie (1819-1823), w tym okresie powstała – „Oda do młodości” „Dziady cz. II i cz. IV” oraz zbiór „Ballady i romanse”, uważany za początek romantyzmu w Polsce- rok 1822. W roku 1923 został wraz z przyjaciółmi aresztowany za udział w tajnych organizacjach i skazany na zesłanie w głąb Rosji. W tym czasie stworzył „Sonety krymskie” (1926) i powieści poetyckie. W roku 1829 udał się w podróż po Europie. W 1831, po nieudanej próbie wzięcia udziału w postaniu listopadowym, spędził kilka miesięcy w wielkopolskich dworach ziemiańskich. Następnie wyjechał do Drezna. Tam napisał III cz. „Dziadów”. Od roku 1832 mieszkał w Paryżu, gdzie napisał „Pana Tadeusza” (1834). Działał w środowiskach emigracyjnych, prowadził działalność publicystyczną, wykładał literaturę słowiańską w Collage de France. Przez pewien czas (1941-1847) pozostawał pod silnym wpływem Andrzej Towiańskiego, reprezentanta polskiego mesjanizmu. W 1855 roku, w czasie wojny krymskiej, wyjechał do Konstantynopola i tam zmarł- prawdopodobnie na cholerę, organizując oddziały polskie, które mogłyby walczyć przeciwko Rosji. Zwłoki poety przewieziono do Paryża, a w 1890 roku uroczyście złożono na Wawelu. Adam Mickiewicz jest uważany za poetę narodowego przez Polaków, Litwinów i Białorusinów.

2. Juliusz Słowacki- (1809 r. - 1949 r.)

Był synem profesora literatury, ogromną miłością darzył swoją matkę, Salomeę. Ukończył studia prawnicze, podjął pracę w magistracie warszawskim. W 1831 roku wyjechał za granicę: przebywał w Londynie, Paryżu, Szwajcarii, podróżował na Bliski Wschód. Dzięki umiejętnemu inwestowaniu na giełdzie był niezależny finansowo. Do końca życia pozostał na emigracji. Zmarł w Paryżu na gruźlicę, przed śmiercią zdążył się jeszcze raz spotkać z matką (we Wrocławiu). Napisał setki wierszy lirycznych, kilkanaście poematów i dramatów. Najbardziej znane wiersze to „Grób Agamemnona”, „Hymn” (Smutno mi, Boże!), „Testament mój”, „Sowiński w okopach Woli”; poemat „Ojciec zadżumionych”, poemat dygresyjny „Beniowski”, dramaty „Kordian”, „Balladyna”, „Fantazy”, „Lilia Weneda”, „Ksiądz Marek” i „Sen srebrny Salomei”. Często cytowane są też listy poety do matki, których zachowano ponad 100.

3. Zygmunt Krasiński- (1812 r. - 1859 r.)

Pochodził z rodziny magnackiej, nosił tytuł hrabiowski, jego ojcem chrzestnym był sam Napoleon, a ojciec był generałem w wojsku polskim i piastował ważne funkcje publiczne (później zarzucono mu służalczość wobec Rosji). Poeta rozpoczął studia prawnicze w Warszawie, mając zaledwie 16 lat, lecz w efekcie konfliktów z patriotycznie nastawionymi rówieśnikami w 1829 roku ojciec zdecydował się wysłać go do Szwajcarii. Potem przebywał głównie w Paryżu i we Włoszech. Odrzucał proponowane mu stanowiska w służbie cara i utrzymywał kontakty z polską emigracją, ale pod wpływem ojca nie angażował się bezpośrednio w działalność patriotyczną. Debiutował już wieku 16 lat, pisząc modne wówczas powieści grozy – tzw. powieści gotyckie. Sławę przyniosły mu powieści historyczne – „Agaj-Han”, a zwłaszcza dramaty romantyczne- „Nie- Boska komedia” (1835), „Irydion” (1836) oraz „Psalmy przyszłości” (1845). Pozostawił po sobie ogromną korespondencję. 

4. Cyprian Kamil Norwid- (1821 r. - 1883 r.)

Urodził się w rodzinie szlacheckiej pod Warszawą. Naukę w gimnazjum przerwał, potem uzupełniał edukację samodzielnie. W 1842 roku wyjechał z kraju. Podróżował po Niemczech, Włoszech (wtedy podczas bierzmowania przyjął imię Kamil), do Ameryki, wreszcie w 1854 roku osiadł w Paryżu i tam spędził resztę życia. Pozostawał w kontakcie z polskimi środowiskami emigracyjnymi, utrzymując się z dorywczych prac i zasiłków. Stopniowo popadł w skrajną biedę, zmarł w przytułku. Jako poeta pozostawił niedoceniony (za życia wydał jeden tomik poetycki), aż do „odkrycia” jego twórczości w okresie Młodej Polski, przez Zenona Przesmyckiego- Miriama. Jego twórczość charakteryzują tematy typowo romantyczne, ale także bardzo oryginalne spojrzenie na kwestie roli sztuki i oblicze cywilizacji oraz swoisty język poetycki. Najbardziej znane utwory to poemat „Promethidion” (1851), wiersze „Bema pamięci żałobny rapsod” (1851), „Do obywatela Johna Brown” (1859), cykl wierszy „Vade-mecum” (1858-1866, wydany jako komplet dopiero w 1947 roku), proza poetycka „Czarne kwiaty” i „Białe kwiaty” (1856), nowele, dramaty. Norwid był też grafikiem i malarzem oraz rzeźbiarzem.

5. Aleksander Fredro- (1793 r. - 1876 r.)

Pochodził z bogatej rodziny szlacheckiej. Uczył się w domu. W 1809 roku, po wejściu Józefa Poniatowskiego do Galicji, zaciągnął się do armii Księstwa Warszawskiego, uczestniczył w wojnie francusko-rosyjskiej. W 1812 roku (uciekł z niewoli rosyjskiej), w kampanii 1813-1814 był oficerem, ordynansem w sztabie cesarskim. Wraz z cofającymi się wojskami dotarł do Paryża. Tam zetknął się z komedią dell’arte – rodzajem komedii uprawianym wówczas również przez twórców francuskich. W 1815 roku wrócił do rodzinnego majątku Beńkowa Wisznia pod Lwowem. W latach 1850-1855 przebywał we Francji (w Paryżu). Po powrocie osiedlił się we Lwowie. W 1861 roku został posłem do pierwszego w Galicji autonomicznego sejmu. W 1865 roku ogłoszony został honorowym obywatelem miasta Lwowa. Dwa lata później napisał swoja ostatnią komedię – „Ostatnią wolę”. Zmarł we Lwowie. Pochowano go w rodzinnym grobie w Rutkach.

6. Johann Wolfgang Goethe- (1749 r. - 1832 r.)

Pisarz okresu „burzy i naporu” pochodził z Frankfurtu nad Menem, z zamożnej rodziny mieszczańskiej. Studiował prawo, w 1775 roku zamieszkał w Weimarze i do końca życia pełnił różne funkcje (m.in. kierownika teatru, dyplomaty) na dworze miejscowego księcia. W 1782 roku otrzymał tytuł szlachecki i zaczął używać nazwiska w wersji von Goethe. Debiutował jako poeta w 1771 roku. Znane utwory to „Pieśń Mignon”, rozpowszechnione dzięki przekładowi Mickiewicza pod tytułem „Do H***”; „Wezwanie do Neapolu” (Znasz-li ten kraj…,1782), ballada „Król Elfów” (albo „Król Olch”, 1782), „Elegie rzymskie” (1790), poemat epicki „Herman i Dorota” (1798). Niesłychaną sławę przyniosła mu powieść epistolarna „Cierpienia młodego Wertera” (1774), a dziełem życia stał się dramat „Faust” (cz. I 1808, cz. II 1832). Goethe miał rozległe zainteresowania i szeroką wiedzę, interesował się botaniką, mineralogią, górnictwem i filozofią.

Podobają Ci się podobne treści?

Zapisz się do naszego newslettera i zdobądź -20% zniżki na wszystkie opracowania! Wysyłamy tylko wartościowe treści dotyczące matury z języka polskiego!