Menu
Menu
Menu
Urodzona w Częstochowie w roku 1931 jako Irena Librowicz. Okres okupacji hitlerowskiej udało jej się przeżyć dzięki ucieczce z getta i pomocy Polaków – jej rodzina zginęła. W 1947 roku trafiła do Palestyny, mieszka w Tel Awiwie. Debiutowała w 1994 roku. Pisze w języku hebrajskim wiersze i opowiadania, w większości osnute na tematyce związanej z holocaustem. Wydała też dwa tomiki wierszy w języku polskim. Była tłumaczką literatury polskiej i hebrajskiej.
Pochodził z Warszawskiej rodziny inteligenckiej. W 1939 roku zdał maturę. W czasie okupacji wykonywał dorywcze prace, przez rok studiował polonistykę na tajnym Uniwersytecie Warszawskim, był żołnierzem Armii Krajowej. W 1942 roku poślubił Barbarę Drapczyńską, do której kierował swoje wiersze miłosne. Zaginął w czwartym dniu powstania warszawskiego. Uważany jest za najbardziej utalentowanego poetę pokolenia wojennego. W czasie okupacji ukazały się, nakładem podziemnych oficyn, cztery tomiki jego poezji. Ogółem zostawił po sobie kilkaset wierszy.
To brat pisarski Małgorzaty Musierowicz. Urodził się w Poznaniu, ukończył tam filologię polską, do 1977 roku pracował na uczelni. Usunięto go stamtąd, ponieważ angażował się w działania opozycji demokratycznej. Był jednym z założycieli Komitetu Obrony Robotników. W 1981 roku wyjechał na stałe do USA, został wykładowcą na prestiżowych uczelniach. Jego wiersze zalicza się do nurtu Nowej Fali, wskazuje się też na inspiracje poezją lingwistyczną i na nawiązania do baroku i postmodernizmu. Poeta analizował twórczość Białoszewskiego i Herbata, pisał humorystyczne recenzje, wydał zbiór zabaw poetyckich, dokonał ogromnej liczby przekładów, głównie z języka angielskiego.
Poeta, prozaik i dramatopisarz. Przez całe życie związany był z Warszawą. W czasie okupacji na tajnych kompletach ukończył maturę i rozpoczął studia polonistyczne. Przeżył powstanie warszawskie, o czym opowiedział w „Pamiętniku z powstania warszawskiego” (1970). Po wojnie pracował na poczcie oraz jako współpracownik redakcji czasopism dziecięcych i młodzieżowych. Jest autorem wielu tomików poetyckich, np. „Obroty rzeczy” (1956), „Rachunek zachciankowy” (1959), „Oho” (1985); a od 1970- także utworów prozatorskich, np. „Szumy, zlepy, ciągi” (1976), „Chamowo” (2009- pośmiertnie). Przez wiele lat prowadził we własnym mieszkaniu „Teatr na Tarczyńskiej”, a później „Teatr Osobny”. Zasłynął jako twórca oryginalnego języka, pełnego neologizmów i eksperymentów językowych (poezja lingwistyczna). Tematy czerpał z najdrobniejsze epizodów życia codziennego.
Urodził się w Żytomierzu, należącym wówczas do ZSRR. W 1932 roku trafił do Polski, od 1934 roku mieszkał w Warszawie. W czasie okupacji uczył się i studiował polonistykę na tajnych kompletach, wydał tomik poezji. Trafił do niemieckich obozów koncentracyjnych. W 1946 roku wrócił do kraju, zaangażował się w popieranie nowego ustroju. Zmarł w 1951 roku, prawdopodobnie śmiercią samobójczą. Znany jest przede wszystkim jako autor opowiadań obozowych.
Urodził się w ubogiej rodzinie mieszkającej w Algierze (należącym wówczas do Francji). Mimo trudności zdołał ukończyć studia, pracowała jako dziennikarz, działał w grupach teatralnych. W 1940 roku przeniósł się do Paryża. Wyznawał poglądy lewicowe i przez pewien czas przyjaźnił się z Jean-Paulem Sartre`em, ale krytykował stalinizm, co narażało go na ataki francuskich intelektualistów. Zginął w wypadku samochodowym w trzy lata po otrzymaniu literackiej Nagrody Nobla.
Urodził się w Warszawie, studiował filozofię angielską i klasyczną, od 1923 roku publikował w pismach satyrycznych i politycznych. Okres II wojny światowej spędził w stalagu (obozie jenieckim) w Altengrabow. Po wojnie przez jakiś czas przebywał na emigracji, potem wrócił do kraju, zaakceptował nową władzę, współpracował z tygodnikami i kabaretami. Pisał krótkie absurdalne scenki, krótkie i dłuższe utwory liryczne oraz felietony. Dziesiątki wierszy Gałczyńskiego zostały wykorzystane jako teksty piosenek.
Urodził się w zamożnej ziemiańskiej rodzinie w Sandomierskiem. Ukończy studia prawnicze w Warszawie, ale w zawodzie pracował krótko. Debiutował zbiorem opowiadań „Pamiętnik z okresu dojrzewania”. Sukces literacki przyniosła mu powieść „Ferdydurke”, którą można uznać za nouveau roman, gatunek rozwijający się we Francji dopiero w latach 50- tych. W chwili wybuchu wojny znajdował się w Argentynie. Przebywał tam 14 lat, pracując m.in. jako urzędnik w banku. Publikował w polskiej prasie emigracyjnej, m.in. w „Kulturze” paryskiej. Ostatnie kilka lat życia spędził w Vence na południu Francji. W latach 1958-1986 dzieła Gombrowicza nie mogły się ukazywać w Polsce. Był on jednym z pisarzy, którzy najsilniej oddziałali na rozwój literatury polskiej w II połowie XX wieku.
Urodził się i wychował we Lwowie. Studiował polonistykę, prawo, ekonomię, filozofię, malarstwo. Pracował m.in. w banku, muzeum, jako nauczyciel, publikował w prasie recenzje teatralne. Po 1956 roku zdobył uznanie, najpierw jako poeta, potem jako eseista. Zyskał możliwość wyjazdu za granicę, przebywał tam coraz częściej i dłużej, w kraju związał się ze środowiskami opozycyjnym wobec władz. Po 1981 roku wyjeżdżał z Polski już tylko na krótko. Surowo oceniał kompromisy zawarte po 1989 roku z byłymi komunistami. W jego poezji wszechobecne są motywy mitologiczne i nawiązujące do kultury śródziemnomorskiej oraz tematyka etyczna, często odczytywana w nawiązaniu do sytuacji z czasów PRL-u. Skupienie się na uniwersalnych wartościach, dbałość o formę, zawiązania kulturowe spowodowały, że twórczość Herbata umieszcza się w nurcie neoklasycyzmu.
Urodził się w spolonizowanej rodzinie żydowskiej związanej z Kielcami. Podjął studia polonistyczne, w czasie okupacji wstąpił do konspiracji. Aresztowany, spędził dwa lata w sowieckich łagrach. Z armią Andersa walczył m.in. pod Monte Cassino. Po wojnie działał w kręgach emigracyjnych w Londynie, był redaktorem najważniejszego pisma polskiej emigracji paryskiej „Kultury”, współpracował z Radiem Wolna Europa. W 1955 roku osiadł w Neapolu. Był autorem opowiadań, wspomnień, esejów, recenzji. Przecież ponad 20 lat prowadził „Dziennik pisany nocą”.
Wychował się na Ukrainie, studiował prawo w Kijowie. W 1918 roku wyjechał do Warszawy, nawiązał współpracę z grupą literacką „Salamander”. W 1928 roku zamieszkał w Podkowie Leśnej. Pracował w Ministerstwie Spraw Zagranicznych, po wojnie stał się prominentnym działaczem Związku Literatów Polskich. Wydał kilkanaście tomików poezji, kilka dramatów i ponad 20 zbiorów opowiadań powieści, wiele jego utworów doczekało się ekranizacji.
Urodzi się w Wadowicach. W 1938 roku podjął studia polonistyczne w Krakowie. W okresie okupacji pracował fizycznie jako robotnik, żywo interesował się teatrem, w 1942 roku wstąpił do tajnego seminarium duchownego. Święcenia kapłańskie uzyskał w 1946 roku. Kontynuował studia teologiczne w Rzymie. Po powrocie do kraju w 1948 roku pracował z młodzieżą i był wykładowcą Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. W 1958 roku został mianowany biskupem, odegrał istotną rolę w obradach Soboru Watykańskiego II, w 1963 roku został arcybiskupem krakowskimi, a w 1967 roku kardynałem. W 1978 roku został wybrany na papieża i przybrał imię Jan Paweł II. Oprócz dokumentów kościelnych i traktatów naukowych napisała szereg poematów.
Urodził się i wychował w Wileńszczyźnie. W czasie II wojny światowej pracował na kolei, należał do AK. Po wojnie zamieszkał w Warszawie, podjął współpracę z krajową prasą, zaczął publikować recenzje literackie, reportaże, opowiadania, pisał scenariusze i był reżyserem filmowym i teatralnym. W latach 50. XX wieku zaliczany był do czołowych literatów socrealistycznych, ale stopniowo zaczął być identyfikowany z opozycją. Od 1976 roku publikował poza zasięgiem cenzury- jego „Kompleks polski” był pierwszą w Polsce powieścią wydaną w drugim obiegu wydawniczym. W latach XX wieku wycofał się z życia publicznego i działalności literackiej.
Urodziła się w Warszawie w rodzinie żydowskiej. Od 1955 roku współpraca z warszawskimi czasopismami, prowadziła wywiady, pisała reportaże i minipowieści. Ocalona od zagłady w czasie II wojny światowej, w swej twórczości wielokrotnie wracała do tematyki zagłady Żydów. Wywiad „Zdążyć przed Panem Bogiem” przyniósł jej światową sławę.
Urodziła się w Krakowie. Jako poetka i felietonistka. Wydała ok. 30 tomików poetyckich. Należała do generacji Nowej Fali, dlatego jej początkowa twórczość jest zaangażowana społecznie i politycznie, potem jej poezja nabiera tonów osobistych, refleksyjnych. Najważniejsze utwory ukazująca się w latach 1967-1978 seria 5 tomików poetyckich. Wydała też prozę poetycką „Żywa śmierć”, przyjmującą formę luźnych zapisków chorego psychicznie pacjenta. W 2009 roku na rynku wydawniczym pojawiła się jej powieść „Sfer”, a w 2012 roku zbiór prozy poetyckiej w formie listów pt.: „Droga pani Schubert…” O rok później- „Miłość, droga pani Schubert…”.
Urodził się w Szetejniach, niedaleko Kiejdan (obecna Litwa). Studiował w Wilnie, debiutował w 1930 roku, był wówczas związany z kręgami lewicy. W czasie II wojny światowej przebywał w Rumunii, w Wilnie, Warszawie i Krakowie. Po wojnie podjął pracę w dyplomacji jako attache kulturalny rządu polskiego, ale w 1951 roku porzucił ją i został na emigracji. Od 1960 roku przebywał w USA, wykładał na Harvardzie i Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley, stopniowo zdobywał sławę jako poeta. W Polsce w tym czasie publikacja jego utworów była zakazana. W 1980 roku otrzymał literacką Nagrodę Nobla, mógł przyjeżdżać do kraju. W 1993 roku zamieszkał w Krakowie. Był płodnym autorem, pisał utwory poetyckie, powieści, eseje, zbiory łączące elementy liryki, prozy i dokumentu. Był także historykiem literatury i tłumaczem.
Jeden z najwybitniejszych współczesnych dramaturgów. Początkowo był rysownikiem, pierwsze utwory literackie opublikował w 1953 roku, wkrótce zaczął pisać dramaty. W 1963 roku wyemigrował, mieszkał we Francji, USA, Włoszech, długo w Meksyku, w 1996 roku wrócił do Polski. Natomiast w 2008 roku przeniósł się na południe Francji. Jest autorem groteskowych opowiadań, powieści, felietonów i scenariuszy filmowych, najbardziej znany jest jednak jako dramatopisarz. Do codziennego języka trafiły zwroty „mrożkowski”, „jak z Mrożka”, oznaczające absurdy rzeczywistości.
Ukończył polonistykę na KUL, pracował jako redaktor w czasopismach i wydawnictwach literackich. Debiutował w 1967 roku. Wydała około 10 powieści. Jest autorem trzech dramatów. Razem z Tadeuszem Nowakiem i Edwardem Redlińskim zaliczany jest do nurtu wiejskiego w literaturze współczesnej.
Właściwie Eric Arthur Blair. Angielski pisarz i publicysta pochodził z rodziny angielskiego urzędnika w kolonialnych Indiach. Od 1928 roku przebywał w Anglii. W latach 1936-1937 jako zadeklarowany socjalista uczestniczył po stronie republikańskiej w wojnie domowej w Hiszpanii, jednak groziła mu śmierć ze strony radykałów, odtąd stał się zdecydowanym przeciwnikiem stalinizmu. Jego najbardziej znane utwory to antytotalitarne powieści i autobiograficzna książka związana z hiszpańską wojną domową „W hołdzie Katalonii” był też autorem licznych felietonów i esejów oraz korespondencji wojennych.
Urodził się i wychował w Radomsku. W czasach szkolnych pisał i publikował utwory poetyckie. Podczas okupacji pracował zarobkowo i jednocześnie działał w konspiracji AK. Uczestniczył w walkach partyzanckich. Po wojnie poeta mieszkał w Częstochowie i w Gliwicach, w 1968 roku osiadł we Wrocławiu. Poezję wydane tuż po wojnie zapewniły mu uznanie w środowisku literackim, a sławę świetnego dramaturga przyniósł mu utwór „Kartoteka”. Ogółem wydał kilkadziesiąt zbiorów poezji, książkę „Matka odchodzi”, kilka zbiorów opowiadań i kilkanaście dramatów.
Urodził się w rodzinie żydowskiego rabina niedaleko Nowego Dworu Mazowieckiego, jako Icek-Hersz Zynger. W dzieciństwie mieszkał między innymi w Radzyminie i Biłgoraju, a od 1923 roku w Warszawie, utrzymując się m.in. z tłumaczeń klasyki literatury europejskiej na język jidysz. Pisywał krótkie opowiadania. Pierwsza powieść wydał w 1935 roku, w tym samym roku zdecydował się na emigrację do USA. Współpracował z nowojorską prasą, wiele zawdzięczał bratu. Barwnie opisując odchodzący w przeszłość świat europejskich Żydów, stopniowo zdobywał sławę, a w 1978 roku otrzymał literacką Nagrodę Nobla.
Urodziła się w Bninie koło Poznania, ale ściśle związała się z Krakowem. Studiowała polonistykę i socjologię na Uniwersytecie Jagiellońskim, jednak musiała przerwać naukę. W 1931 roku przeprowadziła się do Krakowa, gdzie mieszka do dziś. Wykonywała pracę ilustratorskie i przez długie lata współpracowała z różnymi czasopismami literackimi, przede wszystkim z „Życiem Literackim”. Pierwszy zbór wierszy wydał w 1952 roku, wybitą pozycję w świecie literackim przyniósł jej tomik „Wołanie do Yeti” z 1957 roku. Od tego czasu co kilka lat wydaje nowy tomik wierszy, od 1968 roku pisała ponadto niepowtarzalne recenzje z przeczytanych przez siebie książek. W 1996 roku otrzymała literacką Nagrodę Nobla. Twórczość Szymborskiej bywa łączona z nurtem neoklasycyzmu.
Niemal całe życie spędził w Warszawie. Pierwszy tomik poetycki wydał w 1937 roku, dwa lata po maturze. W czasie II wojny światowej był żołnierzem AK. W 1948 roku ukończył studia polonistyczne i w tym samym roku otrzymał święcenia kapłańskie. Przez wiele lat był redaktorem kościoła sióstr Wizytek w Warszawie. Pisał utwory krótkie, często żartobliwe, wykorzystujące stylistykę codzienności, niektóre kierowane pozornie do dzieci, ale nieodmiennie z głębszym przesłaniem, istotnym i dla dorosłych. Popularność przyniosły mu tomiki. Rozpoczął nurt tzw. poezji kapłańskiej.
Urodził się w Zuzeli nad Bugiem jako syn organisty. W 1924 roku otrzymał we Włocławku święcenia kapłańskie, na KUL-u uzyskał doktorat, pracował jako wikary, redaktor „Ateneum Kapłańskiego”, prowadził uniwersytet robotniczy. W czasie II wojny światowej był kapelanem Grupy AK „Kampinos”. W 1946 roku został biskupem lubelskim, a już dwa lata później był arcybiskupem metropolitą warszawsko-gnieźnieńskim i prymasem Polski. Trzy lata był więziony. Wiele zrobił dla umocnienia wiary narodu m.in. Śluby Jasnogórskie 1956, obchody tysiąclecia chrztu Polski 1965-1966. Dużo też zrobił dla umocnienia kościoła i pojednania polsko-niemieckiego np. orędzie biskupów polskich do biskupów niemieckich w roku 1965. Często określany przydomkiem „Prymas Tysiąclecia”. Od 1989 roku trwa proces beatyfikacyjny Stefana Wyszyńskiego.
Urodził się we Lwowie, ale jego rodzina po zakończeniu wojny musiała się przenieść do Gliwic. Studiował psychologię i filozofię. Był poetą pokolenia 68, Nowej Fali- ugrupowania krytykującego ówczesny porządek społeczny i stan kultury. Związany był z opozycją demokratyczną, dlatego od 1975 roku jego twórczość została objęta zakazem druku. Współpracował z niezależnym ruchem literackim. W 1982 wyjechał do Paryża, potem co USA. Do Polski wrócił w 2002 roku. Pierwsze dwa tomiki jego poezji „Komunikat” i „Sklepy mięsne” zawierały wiersze nowofalowe utrzymane w tonie publicystycznej interwencji. Pierwszy tomik emigrancki „Oda do wielości” wprowadziła do jego wierszy tematykę refleksyjną. Pojawia się ona w kolejnych zborach jego liryków. Tomik „Pragnienie” i „Ateny” nominowane były do nagrody Nike, podobnie jak zbiór esejów „W cudzym piekle”. Od wielu lat Zagajewski wymieniany jest wśród poetów mających szansę na literacką Nagrodę Nobla.
NIP: 7822917260
KRS: 0001007278
kontakt@jpmatura.pl
Zapisz się do naszego newslettera i zdobądź -20% zniżki na wszystkie opracowania! Wysyłamy tylko wartościowe treści dotyczące matury z języka polskiego!
Wykorzystaj -20% zniżki na wszystkie opracowania!